Meme Hastalıkları
Memenin gelişimi ve meme ile ilgili bir çok hastalık yumurtalıklardan salgılanan hormonlarla yakından ilişkilidir. Bu nedenle günümüz tıbbında meme, kadın üreme organlarının bir parçası olarak değerlendirilmektedir. Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanserdir. Her on kadından bir tanesi hayatının bir döneminde meme kanseri ile karşılaşabilir. Bu nedenle meme hastalıklarının özellikle meme kanseri erken tanınması toplum sağlığı açısından da önemlidir.
Meme ile ilgili hastalık ve rahatsızlıklardan en önemlileri aşağıda belirtilmiştir:
Mastaji, meme ağrılarına verilen genel isimdir. Kadınlarda oldukça sık görülen bir şikayettir. Genellikle ağrıya neden olabilecek bir lezyon saptanamaz. Genellikle meme ağrıları adet dönemleri ile ilgilidir ve siklik (dönemsel) olarak adet öncesi dönemde tekrarlar. Ağrılar hafif şekilde olabileceği gibi çok şiddetli de olabilir.
Özellikle PMS (Premenstrüel sendrom)’da adet öncesi dönemde sık olarak memelerde ağrı (mastalji), hassasiyet ve gerginlik hissi şikayetleri olabilmektedir. Mastaljisi olan bir kadının, ağrıya sebep olan herhangi bir lezyonun ya da kitlenin olmadığını bilmesi tedaviyi kolaylaştırır. Uygun sütyen kullanımı, adet öncesi dönemde tuz, çay ve kahve tüketiminin önlenmesi şikayetleri çoğunlukla azaltacaktır. Ağrının devam ettiği durumlarda uygun bir ağrı kesici ile şikayetler ortadan kaldırabilir. Ağrı kesicilere cevap alınamayan durumlarda farklı ilaç tedavileri de denenebilir.
Memenin Fibrokistik Değişiklikleri
Fibrokistik hastalık, memede fibrokistik değişiklerle giden ve üreme çağındaki bir çok kadında izlenen bir durumdur (yaklaşık kadınların %30-50’si). Fibrokistik hastalıkta en sık karşılaşılan yakınma genellikle her iki memede görülen ele gelen kitle ve ağrıdır. Muayenede kitle algılanması ilk başta meme kanseri ile karıştırılmasına neden olabilir. Ancak her iki memede birden görülüp adet periyotlarında ağrıya neden olması ile olası kanserden klinik yönden ayrılır. Fibrokistik hastalığın kesin tanısı meme biyopsisi ile konur. Biyopsi sonucu mikroskop altındaki patolojik incelemede "atipisi olmayan fibrokistik değişikliklerin saptanması" kesin tanı koydurucudur. Fibrokistik hastalık ileriki yaşlarda meme kanseri riskini arttırmamaktadır.
Memenin Fibroadenomu
Genç yaşlarda izlenen memenin iyi huylu, çevre dokuya yapışık olmayan, yuvarlak ve düzgün sınırlı bir tümörüdür. Sıklıkla bir yakınmaya neden olmadan meme muayenesi sırasında saptanır. Tedavisi ameliyatla kitlenin çıkartılmasıdır.
Meme Kistleri
Memede görülen kitlelerin birinci nedeni meme kistleridir. Bu kistler üreme çağında sık görülür ve genellikle iki taraflıdır. Çoğunlukla yakınma yapmayıp muayene, Mamografi ve meme ultrasonu gibi rutin taramalar sırasında saptanırlar. Kesin tanısı "ince iğne aspirasyon biopsisi" dir.
